Tarihin önemli medeniyet merkezlerinden biri olan Harran, 8. yüzyılda İslam tarihinin en çetin siyasi ve askeri mücadelelerine sahne oldu. Bu dönemde İslam dünyasında Emevîler ile onların karşısında yükselen Abbasiler arasında büyük bir iktidar mücadelesi yaşanıyordu.
Söz konusu mücadele, yalnızca Arap yarımadasını değil, Mezopotamya’nın kuzeyine kadar olan bölgeleri de etkisi altına aldı. Urfa bölgesi, bu mücadelenin önemli cephelerinden biri haline geldi. Harran, Emevilerle Abbasiler arasında cereyan eden kanlı ve şiddetli savaşlara sahne olmuştur
HZ. ABBAS’IN TORUNLARI SİYASİ SAHNEYE ÇIKIYOR
Emevîlerin gittikçe artan siyasi baskılarına karşı, Peygamber Efendimiz’in (s.a.s.) amcası Hz. Abbas’ın soyundan gelenler örgütlenmeye başladı. Bu hareketin liderleri arasında Hz. Abbas’ın oğlu Abdullah’ın torunu olan Muhammed ve onun oğlu İbrahim öne çıkıyordu. Muhammed’in vefatının ardından, ona bağlı olanlar İmam İbrahim’e biat ederek onu lider olarak kabul ettiler. Bu süreçte İbrahim, siyasi bir figür olmanın yanı sıra manevi bir lider olarak da kabul görmeye başladı ve “İmam” unvanıyla anılmaya başlandı.
Abbasiler Dönemi
İMAM İBRAHİM HARRAN ZİNDANINDA
Emevi Halifesi Mervan bin Muhammed (halifelik dönemi: 744–750), Abbasi hareketinin güç kazanmasından büyük rahatsızlık duyuyordu. Bu nedenle muhalefetin önde gelen isimlerinden biri olan İmam İbrahim’i etkisiz hale getirmek için harekete geçti. İmam İbrahim, Mervan’ın emriyle Harran’da tutuklandı ve zindana atıldı. Ancak burada yaşananlar, Emevîler için sonun başlangıcı oldu. 749 yılında zindanda hayatını kaybeden İmam İbrahim, Abbasî hareketinin sembol ismi haline geldi.
ABBASİLER’İN İKTİDARI ELE GEÇİRİŞİ
İmam İbrahim’in ölümünün ardından Abbasi yandaşları hızlı bir şekilde harekete geçti. 30 Kasım 749 tarihinde, İbrahim’in kardeşi Abdullah es-Seffah’a biat edildi. Böylece Abbasiler’in ilk halifesi resmen ilan edildi. Abdullah es-Seffah (halifelik dönemi: 749–754), halifeliği süresince Emevî egemenliğini sona erdirmek için kapsamlı bir mücadele yürüttü.
